Zabytki w Pradze? Rzeźby Davida Cernego

Jeżeli istnieją dzieła sztuki, które każdy powinien znać i które intrygują swoją formą, należą do nich z pewnością rzeźby Davida Cernego. Urodzony w Pradze mężczyzna otrzymał za swoje osiągnięcia najważniejszą nagrodę dla twórców plastycznych w Czechach - Nagrodę Chalupeckiego. Jego sztuka miejska jest znana i ceniona przez krytyków z całego świata, dlatego warto ją poznać.

Nowoczesna sztuka miejska - zabytki w Pradze

David Cerny tworzył swe najbardziej widowiskowe rzeźby na przełomie lat dziewięćdziesiątych i nowego tysiąclecia, dlatego zalicza się je do nurtu sztuki nowoczesnej. Niewykluczone, że ze względu na duże walory artystyczne staną się w przyszłości praskimi zabytkami.

 

Sikający
Rzeźba przedstawia dwóch mężczyzn, którzy opróżniają swoje pęcherze. Zwróceni ku sobie twarzami, stoją w małym basenie o kształcie Czech, a ich narządy płciowe wraz z biodrami pozostają w ruchu. Dzieło powstało, by uczcić wejście państwa do Unii Europejskiej - autor oświadczył, że zestawił ze sobą „rzeczy przyjemne“. Kontrowersje, jakie wywołała rzeźba Davida Cernego, były ogromne - krytyka określała ją obcesową i pruderyjną - jednak nawet akty wandalizmu nie doprowadziły do jej usunięcia.

 

Koń
Rzeźba karykaturuje dzieło Josefa Myslbeka z 1912 roku, które przedstawia Wacława I. Święty siedzi na brzuchu martwego konia, który zwisa ze sklepienia budynku, będąc do niego przywiązanym za nogi. Z pyska wierzchowca wystaje język, jednak patron Czech nie dostrzega tego i skupia się na trzymanej lancy.
Ukazane w centrum Pragi dzieło symbolizować może utratę wiary w autorytety lub drugą twarz każdego człowieka. Jego interpretacja nie jest jednak przejrzysta - jak wielu dzieł miejskiej sztuki nowoczesnej.

 

Entropa
Rzeźba zlecona została przez władze czeskie na cześć objęcia prezydencji przez państwo w Radzie Unii Europejskiej. Davida Cernego nie powstrzymało to przed ponownym wywołaniem kontrowersji: stworzył stalową konstrukcję o wysokości i szerokości ponad 16 metrów, która zawiera elementy symbolizujące kraje członkowskie UE. Polska jest kartofliskiem, na którym duchowni trzymają flagę LGBT, a Luksemburg ma postać złotej tabliczki z napisem „na sprzedaż".

 

Uczta olbrzymów
David Cerny posiada w swym dorobku również rzeźbę kosztującą ok. 5,5 miliona koron czeskich. Stół z brązu stał się wiatą na przystanku autobusowym, nie brak mu jednak elementów historycznych, np. muchołówek otoczonych owadami w hitlerowskich hełmach. Konstrukcja przypominać miała zastawę dla uczty olbrzymów - wielkich narodów, które decydowały o Czechach bez ich wiedzy. Jest to kolejna odsłona nowoczesnej sztuki miejskiej, niosącej za sobą istotny przekaz.

Niezależnie jednak od tego, co sądzimy o miejskiej sztuce nowoczesnej, czy Davidzie Cernym jako artyście, jego rzeźby uznaje się za przełomowe. Nie zdziwiłoby umieszczenie ich na liście zabytków w Pradze - międzynarodowa krytyka ceni bowiem oryginalność i łamanie schematów. Warto zapoznać się z jego twórczością i zobaczyć ją na żywo w Pradze.